MÜZİKAL-MÜZİKSEL ZEKÂ

Müzikal zekâ, diğer zekȃ alanlarından daha çabuk ve kolay fark edilmektedir. Kişinin müziğe yatkınlığı, müzikle olan bağlantısı, müziğin onun hayatındaki yeri bu zekȃnın göstergeleridir. Müzikal/Ritmik zekȃ becerisi dili ve sesi etkili kullanmaya dayanmaktadır. Yani dilini ve sesini etkili kullanabilen bireylerin müzikal/ritmik zekȃları gelişmiştir. Gardner (2010: 139), müzikal zekȃyı açıklamak için üç çocuk örneğini vermektedir. Bu örnekle çocukların müzik performanslarının gerçek bir olgu olduğunu söylemektedir. İlk yıllarda çocukların performanslarının çok üst seviyede olmasının ileriki yıllarda artmama ihtimali olduğunu da belirtmektedir. Çünkü MRZ insanın diğer becerileriyle de ilişkilidir ve zamanla değişime uğrayabilir. Gardner müzikal/ritmik zekȃyı bestekȃr örneğiyle somutlaştırmıştır.

Müziksel-ritmik zekâsı baskın olan bireyler, notasını görmediği müziği, melodileri tanır. Enstrüman çalar, koroda söyler. Çalışırken tempo, ritim tutar. Seslere karsı duyarlıdır. Şarkıları kolaylıkla öğrenir. Şarkı söyleme, mırıldanma ve dinlemeyi sever. Öğrenmede müzik, teyp-kaydedici, kasetler ve ritimlere ihtiyaç duyar. İnsan sesi çevreden gelen sesler gibi çok farklı seslere karsı duyarlıdır, dinler ve tepkide bulunur. Müziği yaşamında kullanmak için fırsatlar oluşturur. Seslerle nota ve ritimlere karsı özel bir ilgiye sahiptir. Müziği hareketlerle birleştirerek farklı figürler ortaya çıkarabilir. Orijinal müzik kompozisyonları oluşturabilir. Müziksel - ritmik zekȃya sahip kişilerin şarkıların melodilerini hatırladıklarını, müzik dinleyerek çalışmayı sevdiklerini belirten Selçuk ve diğerleri (2004: 57) bu kişilerin meslek, eylem, ders ve ders dışı etkinliklerini aşağıdaki tabloyla özetlemişlerdir:

Tablo 3: MRZ’nin meslek, eylem, ders ve ders dışı etkinlikleri

Meslek

Eylem

Ders

Ders Dışı

Kompozitor
Korist-Besteci
Müzik öğretmeni
Bando elemanı
Radyocu
Tiyatrocu
Şarkıcı
Söz yazarı
Udi, gitarist vs.

Bestele-Kaydet
Şarkı sözü yaz
Ritim tut-Mırıldan
Şarkı söyle
Nota yaz-Islık çal
Ayaklarını vur
Melodi tanı
Enstrüman tanı

Müzik
Drama
Fen Bilgisi
Beden Eğitimi
Matematik

Bando
Orkestra
Müzik kulübü
Koro
Gitar kulübü
Aerobik
Şarkılar
Müzikal geziler
Misafir şarkıcı

Selçuk ve diğerlerine (2004: 60) göre müzikal-ritmik zekȃyı geliştirmek için yapılabilecek etkinlikler şunlardır:

Sesler ve melodiler kopyalanır. Müzikal bir kolaj oluşturulur. Bir şarkı yazılır. Sınıfça müzik aleti çalınır. Sese, ritmik kalıplara duyarlılık geliştirilir. Farklı kültürlerin müziği dinlenir. Bir müzisyen, bir enstrüman veya müzik akımı hakkında bir rapor yazılır. Müzikle ilgili bilgisayar yazılımı kullanılır. Sözcükler cıngıllara dönüştürülür. Duygular müzikle anlatılır. Enstrümantal bir gösteri sunulur. Fon müziği kullanılır. Müzikle bütünlük sağlanır. Video gösterisi yapılır, ses efektleri kullanılır. Sesler keşfedilir. Çalışırken müzik dinlenir. Geçmiş dönemlere, çağlara ait müzikler dinletilir. Müzikle farklı kültürler tanıtılır. Dans etme/ritm tutma öğretilir.

 

 

AÇIKLAMA: Ekranları ve içerikleri istediğiniz şekilde büyütüp yakınlaştırabilirsiniz.