SOSYAL-TOPLUMLSAL-KİŞİLERARASI ZEKÂ

Bu zekâ çevredeki bireylerle iletişim kurma, onları anlama, bu kişilerin ruh durumlarını ve yeteneklerini tanıma gibi davranışlara işaret eder. Bu zekâsı gelişmiş insanlar moral, mizaç, güdüler ve eğilimleri fark eder ve ayrıştırırlar. Bu zekâ sözel ve sözel olmayan iletişim becerilerini, işbirliği becerilerini, çatışma yöntemini uzlaşma becerileri ile ortak fayda amacına ulaşmak için gereken güven, saygınlık, liderlik ve diğerlerini güdüleme yeteneği ile ilgilidir. Kişiler arası ilişkileri güçlü olanların önemli özellikleri arasında, başkalarının duygularına, korkularına, meraklarına ve inançlarına empati gösterme, yargılamadan dinleme ve performanslarını en üst düzeye çıkarmalarında yardımcı olma isteği vardır. Goleman (2007: 108), sosyal zekâyı oluşturan unsurları sosyal farkındalık ve sosyal beceri olarak iki başlıkta incelemektedir. Sosyal farkındalık temel empati, uyum, empatik isabet ve sosyal bilişten; sosyal beceri ise, eş zamanlılık, benlik sunumu, nüfuz ve ilgiden oluşmaktadır.

Sosyal/toplumsal/kişilerarası zekâsı baskın bireyler, arkadaşları ile birlikte olmaktan hoşlanır. Doğal lider olarak davranır. İkna becerisine sahiptir. Kulüp dernek ve komitelerde zevkle çalışır. Çok arkadaşı vardır. Dinlemeyi ve konuşmayı sever. Yönetme ve organize etmeden zevk alır. Öğrenmede arkadaşlar, grup oyunları ve sunuş yapmaya ihtiyaç duyar. Yaşıtlar ile ya da farklı yas grupları ile olmaktan zevk alırlar. Diğer insanların duygularına karsı duyarlıdırlar. Diğer insanları konuşmaları ile etkilerler. Grup ve takım çalışmalarından, çok özel ve mükemmel ürünler ortaya çıkararak; gruplar halinde çalışmaktan zevk alırlar. Farklı kültürler, farklı yasam tarzları konusunda çok meraklıdırlar. Çok küçük yaslarda bile toplumsal ve politik sorunlarla ilgilenebilirler. Güçlü bir espri yeteneğine sahiptirler. Davranışlarının sonuçlarını değerlendirebilirler. İnsanların her tür davranışına karsı kabul edicidirler. Sözel ve bedensel dili etkili bir biçimde kullanırlar. Farklı ortamlara, farklı insan topluluklarına girdiklerinde kolaylıkla uyum sağlayabilirler. İnsanları organize etme yetenekleri vardır. Lider özellikleri taşırlar.

Selçuk ve diğerleri (2004: 72) sosyal/toplumsal/kişiler arası zekâsı gelişmiş kişilerin meslek, eylem, ders ve ders dışı etkinliklerini aşağıdaki tabloyla özetlemişlerdir:

Tablo 9: STZ’nin meslek, eylem, ders ve ders dışı etkinlikleri

Selçuk ve diğerlerine (2004: 75) göre sosyal/toplumsal/kişiler arası dönük zekȃyı geliştirmek için yapılabilecek etkinlikler şunlardır:

Eşli tartışma yapılır. Bir takım sunuşu yapılır. Takım hedefleri oluşturulur. Karşılıklı röportaj yapılır. Etkin dinleme uygulamaları yapılır. Sıra beklemeye dayalı uygulamalar yapılır. Birinin rolü üstlenir. Akran öğretimi yapılır. Gerçek veya hayali çatışmalar çözülür. Bir alanda ünlü biri hakkın da rapor yazılır. Bir sosyal sorun çözülür. Bir beceri/tutum öğretilir.  Dinleyiciler birbirleriyle etkileşim haline getirilir. Dinleyici katılımından yararlanılır. Konu kişisel ilişkilerle alakalı hale getirilir. Soru avlama takımları oluşturulur. Simülasyonlar yapılır. Gruplar oluşturularak müzik aletleri çalınır.